Nazm-ı Celî
Nakşibendiyye Tarikatında Kelimât-ı Kudsiyye Olarak Bilinen 11 Esasın Manzum Şerhi olan Nazm-ı Celî, 18 Mart 1844 tarihinde Nevşehirli Şükri Ali İbni Süleyman tarafından mesnevî nazım şekliyle telif edilmiştir. Osmanlı Türkçesi ile yazılan bu eser, 509 beyittir. Esere dört beyitlik besmele, hamdele ve salvele ile giriş yapılmıştır. Müellif eserin adını ve telif sebebini beşinci beyitte zikretmektedir. Telif sebebinin Hak yolunu okuyucuya göstermek olduğunu ifade etmektedir. Mukaddemedeki beyitlerde insanın en güzel biçimde yaratıldığı, ilahi sorumluğu üstlendiği, evliyaların hak yolda insanlara arkadaş olduğu; Bahâeddin Nakşibend’in (ö. 791/1389) yolunun da hak yol olduğu belirtilmiştir. Eserin devamında ise Abdülhâlık Gucdüvânî (ö. 575/1179) tarafından tanzim edilen on bir esas manzum olarak şerhedilmektedir. Eseri kitap olarak yayınlama hazırlıklarımız devam etmektedir.
NAẒM-I CELÏ
Bismillāhirraḥmānirraḥīm
1. Allāh adıyla idüp fetḥ-i kelām
Buldı bu naẓmım anuñla intiẓām (1b)
2. Ḥamdü li’llāh Ḥaḳ baña virdi lisān
Şükrin idem dāʾimā vird-i zebān
3. Hem rasūline ola her ān ṣalāt
Mürşid-i Ḥaḳ hādï-i rāh-ı necāt
4. Elfü elf olsun taḥiyyāt ü selām
Her kelām bulduḳda bedʾ ü iḫtitām
5. Baʿde-ẕā bu maḳṣad-ı Naẓm-ı Celï
Rāh-ı Ḥaḳḳ’ı saña eyler müncelï
6. Ḥaḳ Teʿālā idi bir kenz-i ḫafï
İstedi iẓhār ide luṭf-ı vefï
7. Eyledi ïcād-ı ḫalḳ-ı ʿālemi
Maẓhar-ı ʿirfān ḳıldı Ādem’i
8. Aḥsen-i taḳvïmde virdi heyʾeti
Ḥikmetin gösterdi anda ṣanʿati
…
16. Emr idüp Ḥaḳ anlara tevḥïd ile
Māsivādan ẕātını tefrïd ile (2a)
17. Hestï-i mevhūmı nefy itdi vücūd
Cehli tebdïl itdi ʿirfāna Vedūd
…
DER-BEYĀN-I NİGEH-DĀŞT
375. Vācib oldı sālik-i rāh-ı İlāh
Vāḳıf olup ḳalbine ide nigāh
376. Ẕikrüñ eŝnāsında ḳalb-i ẕākire
Ḳoymamaḳ lāzım sivādan ḫāṭıra
377. Nïm sāʿat yā ziyāde dem-be-dem
Nāẓır olmaḳ ḳalbine emr-i ehem
…
507. Bunlaruñ her birleri baḥr-ı kerān
Ẕikr u taḥḳïḳinde lāl olur zebān
508. Mevhibetdür Ḥaḳ’dan anuñ her biri
Muḳtedā itmek gerek Peyġamber’i
509. Ḥaḳ Teʿālā’dan aña yüz biñ ṣalāt
Mā secā leyl ü ve mā-kerra’l-ġadāt
Temme’l-kitābü’l-müsemmā bi’n-Naẓmi’l-Celï ʿalā yed-i aḥḳari’l-ʿubbād Şükri ʿAli İbni Süleymān Nevşehirli ʿan-nāẓım ve kātib ve nāẓıri ʿafe’l-ʿAliyyü. Sene sittin ve miʾetāni baʿde’l-elfmin hicreti men-lehu’l-ʿizzi ve’ş-şeref. 28 Ṣafer Sene 1260